OMVital blogs
Geluk vs plezier: Serotonine vs Dopamine

Dopamine.

Dit is een van de belangrijkste stoffen in ons lichaam en betrokken bij vele processen.

Op het gebied van geluk zorg dopamine voor kort geluk. Aangenomen werd dat dopamine levels toenemen na het ontvangen van een beloning. Uit onderzoek blijkt echter dat dopamine niet volgt als beloning maar al vrij gemaakt wordt tijdens het werk vóór de beloning.

Als voorbeeld: 

Een aap ontvangt eten nadat hij 10 keer aan een hendel trekt.

Aangenomen werd dat dopamine vrij komt nadat de beloning wordt ontvangen. Echter dit klopt niet. Tijdens het trekken aan de hendel ontstaat de toename van dopamine en daalt dit na ontvangst. Uit dit onderzoek bleek ook dat zodra de kans op beloning wordt toegevoegd dopamine levels exponentieel toenemen. Bijvoorbeeld: bij 25% van de keren dat de aap aan de hendel trekt volgt er een beloning (eten), zorgt voor exponentiele stijging van dopamine voor het ontvangen van de beloning.

Dit kun je zien als: the pursuit of happiness oftwel het najagen van geluk maakt jou niet gelukkig. 

Toegepast op de mens betekent dit dat als volgt. Dhr. B koopt bijvoorbeeld (vul maar in) een nieuwe auto. Doordat het vrijkomen van dopamine al plaats vindt voordat de auto gekocht is, wordt dhr. B er NIET gelukkiger van. De dopamine levels dalen immers ná het kopen van de auto. Oftewel dopaminerge prikkels je niet gelukkiger maken. Buiten kortdurende prikkels zoals aankopen, werken ook drugs, tabak en alcohol op het dopamine systeem.

Serotonine:

Serotonine stijgt zodra je je belangrijk of gewaardeerd voelt. Lage levels worden gezien bij eenzaamheid en depressie. Serotonine is de regulator van je humeur. Het zorgt dat je humeur stabiel blijft. Serotonine en dopamine werken vrijwel niet samen. Deze neurotransmitters worden voor veel verschillende processen gebruikt in het lichaam, echter op je humeur werken zij niet samen.

Serotonine wordt gemaakt uit het aminozuur tryptofaan. Belangrijk is dus ook het eten van de juiste voedselbronnen. Dit zijn bijvoorbeeld: ei, banaan, tofu, zalm, tonijn, gevogelte, noten en zaden en chocolade. Dankbaarheid, stilstaan bij bereikte doelen en zonlicht stimuleren ook de aanmaak van serotonine. 

Oxytocine en endorfine.

Dit zijn ook belangrijke stoffen in het gelukkig zijn. Oxytocine wordt ook wel het bindings- of knuffelhormoon genoemd en komt met name vrij tijdens huid op huidcontact. De beste manier om dit te stimuleren is het geven van knuffels.

Endorfine komt vrij als reactie op pijn en zorgt voor afname van depressie en angst. Naast veel bewegen is ook lachen een van de belangrijkste stimulators van endorfine aanmaak.

Conclusie: 

Dopaminerge prikkels brengen je alleen kortdurend geluk. Wil jij gelukkig worden op de lange termijn dan kun je beter serotonine, oxytocine en endorfine prikkels nastreven en zorgen dat jij de juiste voedingsbronnen binnenkrijgt.